Jak zaksięgować faktoring? Jak wykazać faktoring w bilansie?

Jak księgujemy faktoring?

Faktoring jest alternatywną usługą finansową dla krótkoterminowych, powszechnie znanych na rynku źródeł finansowania jakimi są: kredyt czy pożyczka. Efektem skorzystania z tej usługi będzie zmniejszenie zapotrzebowania na kapitał. Zastosowanie faktoringu ma wpływ na strukturę kapitałów zaangażowanych przez podmiot niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej. Można zatem powiedzieć, że jest jednym z rodzajów surogatów finansowania dostępnych dla przedsiębiorców na rynku.

Nie powoduje niekorzystnych zmian w strukturze ich kapitałów a pozwala na zwiększenie skali działalności, może wywoływać efekt poprawy skutecznego zarządzania należnościami i zobowiązaniami handlowymi, co z kolei nie pozostaje bez znaczenia dla zapotrzebowania na kapitał obrotowy. Wykorzystanie faktoringu jako instrumentu do zarządzania rozrachunkami z kontrahentami ma wpływ na zmniejszenie udziału dłużnych źródeł finansowania w strukturze kapitału firmy.

Faktoring - jak księgować?

Typową transakcją faktoringową jest faktoring wierzytelności istniejących (wierzytelnościowy). Transakcja ta ma na celu przyśpieszenie rotacji należności handlowych i uwolnienia z nich środków pieniężnych. Mniej typową występującą na rynku transakcją faktoringową jest faktoring zobowiązaniowy, której zastosowanie prowadzi do wydłużenia rotacji zobowiązań handlowych, stanowiących zewnętrzne źródło finansowania. Efektem jej zastosowania będzie zmniejszenie zapotrzebowania na dodatkowe źródła finansowania działalności operacyjnej, czyli ograniczenie lub likwidacja tzw. luki finansowej.

Najczęściej w przypadku faktoringu, prawa Faktoranta do środków pieniężnych wygasają. Jeżeli Faktorant nie przeniósł wszystkich praw i całego ryzyka na Faktora ani nie zatrzymał wszystkich praw i całego ryzyka to należy dodatkowo stwierdzić, czy zachował on (Faktorant) kontrolę nad wierzytelnością. Jeżeli utracił kontrolę nad tą wierzytelnością to powinien wyksięgować ją z bilansu. [1]

W zależności od rodzaju zawartej umowy faktoringu sposób księgowania transakcji faktoringowych przez Faktoranta w jego księgach może być prezentowany w inny sposób.
Wpływ większości transakcji faktoringowych na Faktoranta jest podobny do wpływu przelewu istniejących wierzytelności. Firma otrzymuje do dyspozycji środki pieniężne od Faktora jako zapłatę za przelane wierzytelności.

Wystawiaj i przesyłaj faktury online

Zapomnij o papierowych fakturach, zminimalizuj nakład pracy i ryzyko błędów i oszczędzaj czas z Chmurą Faktur

Sprawdź

Jak księgować faktoring pełny?

W przypadku, gdy Faktorant przeniósł wszystkie prawa i całe ryzyko niewypłacalności Dłużnika na Faktora (faktoring pełny, właściwy) a tym samym utracił kontrolę nad przelaną wierzytelnością (o wierzytelności po zawarciu umowy faktoringowej może decydować jedynie Faktor a nie Faktorant) transakcja ta posiada swoje odzwierciedlenie jedynie po aktywnej stronie bilansu Faktoranta. Należności od odbiorców towarów i usług ulegają konwersji na gotówkę otrzymaną od Faktora. W pasywach bilansu transakcja ta nie jest uwidoczniona. [2] W przypadku tego typu transakcji wierzytelność jest usuwana z ksiąg Faktoranta.

Jak księgować faktoring z regresem?

W przypadku faktoringu niepełnego wierzytelności istniejących o pozostawieniu transakcji w księgach Faktoranta decyduje zachowanie kontroli nad wierzytelnością. Jeżeli zachowuje on kontrolę nad nimi to w takim przypadku transakcja jest ewidencjonowana zarówno po stronie aktywów jak i pasywów Faktoranta. Po stronie aktywów pozostają wierzytelności a obok nich dodatkowo pojawia się gotówka jako zapłata za wierzytelność (należność handlową) otrzymaną od Faktora oraz zobowiązanie (po stronie pasywów bilansu Faktoranta) gdzie ujmuje się zobowiązanie wobec Faktora.

Jak zaksięgować faktoring odwrotny?

Odmiennie niż transakcje faktoringu wierzytelnościowego (pełnego i niepełnego) księgowane są transakcje faktoringu zobowiązaniowego[3]. Transakcje tego typu znajdują swoje potwierdzenie po pasywnej stronie w bilansie Faktoranta jako jego zobowiązania. Faktorant jest dłużnikiem wobec swoich dostawców. Jego zobowiązania z tytułu dostaw i usług zmieniają się na zobowiązania wobec Faktora, bowiem to on spłaca za Faktoranta zobowiązania wobec Jego dostawców. Faktor na mocy subrogacji [4] wchodzi w prawa zaspokojonych wierzycieli.   

[1] Vide MSR 39.
[2] Gotówka otrzymana jako zapłata za przelane wierzytelności jest pomniejszona o koszty związane z podpisaną umową faktoringową, które są kosztami finansowymi dla Faktoranta, obciążają jego zysk.
[3] Synonimy spotykane w praktyce gospodarczej to: faktoring: dłużny, odwrotny, odwrócony, zakupowy.
[4] Subrogacja (łac.subrogatio; inaczej podstawienie) – instytucja prawa cywilnego polegająca na wstąpieniu w prawa zaspokojonego wierzyciela. Wierzytelnośćmoże być spłacona przez osobę trzecią w całości lub do określonej wysokości. Cechą charakterystyczną cesji ustawowej jest nabycie praw przez osobę trzecią tylko do wysokości dokonanej zapłaty. Subrogacja regulowana jest przepisami art. 518 ustawy z dnia 23 kwietnia1964r. – Kodeks cywilny. Instytucja subrogacji jest powszechnie stosowana w obrocie gospodarczym.